zondag 17 maart 2013
Patroonheiligen
Het is een Katholieke gewoonte dat elke stad, land, kerk, gilde, etc. zijn eigen patroonheilige heeft. Ingeval van nood kan zo'n schutspatroon of beschermheilige worden aangeroepen voor hulp en bijstand.
In het Bakkerijmuseum in Hattem staan er maar liefst drie. De rechtse herken ik wel. Gelet op de drie kinderen moet dat Sint Nicolaas zijn. De middelste zal de beschermheilige van de bakkers zijn, Sint Hubertus. Voor het bakkerijmuseum is dat "Sint Autbertus". Maar de linkse? Een bijenkorf. Geen idee. Sint Ambrosius?
Het is vandaag de vierde zondag in de Veertigdagentijd. Vanaf nu tot aan de Paaswake worden alle heiligenbeelden afgedekt. Ik weet niet waarom, maar ik heb dus nog even tijd om uit te zoeken hoe dat precies zit.
Fijne zondag gewenst!
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
3 opmerkingen:
Die beelden vind ik altijd prachtig, Adri. Niet dat ik RK ben opgevoed, maar het heeft iets. Het volgende zag ik op internet. Groetjes, Joke
"De voorlaatste zondag voor Pasen wordt passiezondag genoemd. Van dan af zijn in de kerk de kruisbeelden, en soms ook de heiligenbeelden met een paarse doek bedekt. Albertus Van Roy schrijft:
Dat eigenaardig gebruik om beelden te bedekken mag ontstaan zijn in de vroege middeleeuwen, toen men nog zware metalen kruisen ontwierp, rijk voorzien van robijnen en edelsteenen; en wijl men deze voorwerpen niet gemakkelijk van het altaar kon wegnemen, zoo besloot men toch de pracht er van te verbergen, wanneer het geen feest- maar een boete- of rouwdag was.
Een andere verklaring is deze : de kleine doeken waarmede nu in den Passietijd de beelden in onze kerken bedekt worden, zijn als het overblijfsel van het groote gordijn, waarmede vroeger in den zwaren boetetijd het priesterkoor van het schip der geloovigen werd afgesloten.
Die afsluiting moest de geloovigen er aan herinneren, dat zij om de zonden, door hen bedreven, niet waardig waren voor het aangezicht van God te verschijnen en het recht op de hemelsche heerlijkheid verloren hadden”.
Er zijn mij nog wel wat gebruiken bij gebleven uit de vastentijd toen ik als RK kind met de schoolklas de kerk dagelijks bezocht,op Witte Donderdag was het kruisbeeld bedekt met witte doek,Goede Vrijdag en Stille Zaterdag met paarse doek.
Het deurtje van het tabernakel stond in die dagen open en diende volledig leeg te zijn,geen kelk met hosties omdat de kerk in de mis van Witte Donderdag het Heilig Sacrament wil ontvangen al was het zojuist ingesteld.Zolang er geen hosties aanwezig waren in de kerk moest ook de Godslamp gedoofd blijven tot aan de Paaswake.
Er is zoveel te lezen op internet over het ritueel afdekken van beelden en kruisbeelden in de RK kerk,daar dacht je als kind niet over na,maar nu het weer aan de orde komt in jou post wil en moet ik daar iets meer over weten:
>>Hongerdoeken gaan terug op een oud, middeleeuws gebruik in katholieke kerken en kloosters (ca 1000-1550).
Ze werden in de vastentijd opgehangen om het hoogaltaar aan het oog van de gelovigen te onttrekken.
Het hoogaltaar was als regel fraai versierd met houtsnijwerk, zilveren kandelaars, kleurrijke schilderingen enz. Kortom: een genot om naar te kijken.
Door middel van grote doeken werd het zicht van de gelovigen op al dat moois ontnomen. Dat paste goed bij het streven naar grote soberheid tijdens de vasten. Omdat het gebruik van doeken plaats had tijdens de vasten (de tijd waarin de mensen de honger soms voelden knagen) kregen zij in de volksmond de naam “hongerdoeken” Andere namen zijn “vastendoeken” of “smartlappen”. Aanvankelijk waren hongerdoeken eenvoudige linnen doeken zonder enige versiering.
Veranderingen in het gebruik van hongerdoeken:
meer versieringen
in de loop van de tijd begon men de doeken aan de kant van de gelovigen te versieren met afbeeldingen van het leven, lijden en sterven van Christus. Op die manier werd het lijdensverhaal voor de gelovigen in beeld gebracht. Een ‘plaatjesbijbel’ voor analfabeten.
>>Kleiner formaat en andere plaats
Omdat men op den duur toch niet zo gelukkig was met het volledig afsluiten van het zicht van de gelovigen op het altaar werden de doeken kleiner gemaakt en hoger gehangen. Daardoor bleef het altaar zichtbaar en verloren de doeken hun afschermende functie. Het idee van afscherming bleef echter bestaan. Tot op heden worden in sommige kerken kruisbeelden en heiligenbeelden gedurende de vastentijd afgedekt met paarse doeken.
Sint Hubertus is de beschermheilige van de bakkers,maar dat kan ook nog per streek verschillen en of het van de brood of banketbakker is.
Op het behaalde diploma van mijn schoonvader staat : Nederlandsche Katholieke Bond van brood~koek~banketbakkers~en cacao~en suikerbewerkers,afdeling St.Hubertus Eindhoven.Vakwedstrijden gehouden ter gelegenheid van het 30 jarig bestaan op 14-15 en 16 februari 1948,hij behaalde de 1e prijs met klein luxebrood.
Tja.....en die St. Ambrosius met bijenkorfje aan zijn voeten is de beschermheilige van de imkers,
en ik verdiepte mij daar al héél lang geleden in omdat ik bij de geboorte die achternaam kreeg☺
hé,hé.....het is weer een lange preek geworden;-)
Fijne avond!!
Ger
Dag Joke en Ger,
Dank jullie wel voor jullie uitgebreide reactie. Ik heb er weer een hoop bijgeleerd. Ben vandaag niet naar de kerk geweest, dus Ger, die preek kwam goed van pas.;-)
Hartelijke groet,
Adri
Een reactie posten