Christus in de kerker

Ja, ik weet het, je mag in de Hermitage als particulier bezoeker niet fotograferen. Maar als ik wil vertellen wat ik gezien heb op de tentoonstelling "Glans en Glorie", dan heb ik daar graag plaatjes bij. Ik ben nu eenmaal wat visueel ingesteld.

Het is vandaag de vijfde zondag in de veertigdagentijd en ik vind dit beeld van Christus er vandaag wel bij passen: zondag "Judica": verschaf mij recht.
Christus zit geketend, ogenschijnlijk geduldig en wat peinzend, zijn lijden af te wachten terwijl buiten het kruis wordt opgericht.

"Christus in de kerker", is een beeld uit de achttiende eeuw uit Rusland, Solvytsjegodsk.

"Het thema van de passie van Christus heeft geen diepe wortels in de orthodoxe traditie. Het komt in Rusland pas voor in de zeventiende eeuw in de frescoschilderkunst en in de beeldhouwkunst vanuit Litouwen en Polen, waar dergelijke beelden wijdverbreid waren, evenals in Wit-Rusland, Oekraïne en Moldavië."

In de Westers Christelijke kerk heten dit soort beelden "Christus op de koude steen". Er staat een mooi voorbeeld van in Museum Catharijneconvent in Utrecht (waar je overigens wel mag fotograferen).
Dat zal ik binnenkort ook laten zien.

Vurige Hemelvaart van Elia

Van de ikoon van de Vurige Hemelvaart van Elia zijn verschillende versies. Vorige week liet ik er één zien van de tentoonstelling "Ongekende Schoonheid" in het Museum Catharijneconvent in Utrecht.

Deze is van de tentoonstelling "Glans en Glorie" in de Hermitage in Amsterdam.

Ze zijn allebei gebaseerd op dezelfde tekst uit 2 Koningen 2:11, die kennelijk bij velen in de Oosters-Christelijke kerk tot de verbeelding sprak.

Op de "Ikonenpagina" van Marja Benschop-Smit, onder het kopje Oude Testament, is een voorbeeld te vinden van een hedendaagse versie van deze ikoon.

Heilige Nicolaas

Op de tentoonstelling "Glans en Glorie" in de Hermitage in Amsterdam hangen niet alleen ikonen, er staan ook beelden, waaronder deze van Sint Nicolaas.

Zoals ik gisteren al schreef komt deze heilige in de verering op de tweede plaats, na Maria.

Glans en Glorie:
"Nicolaas, de vierde-eeuwse bisschop van Myra, staat bekend als de Wonderdoener, net als de Sint Nicolaas bij ons.
In Rusland wordt hij vereerd als verlosser van rampspoed en onheil. Samen met de Moeder Gods is hij beschermheilige van Rusland."

Moeder Gods

Het is niet verwonderlijk dat er in de expositie "Glans en Glorie" van kunst uit de Russisch-orthodoxe kerk in het Hermitage in Amsterdam veel ikonen zijn opgenomen van de Moeder Gods.

Ook voor de gelovigen in de Russisch-orthodoxe kerk geldt Maria als een belangrijke voorspraak voor God. Zij is de meest vereerde heilige in de kerk, gevolgd door de heilige Nicolaas.

Glans en Glorie

Van 19 maart tot 16 september 2011 vindt in de Hermitage in Amsterdam een tentoonstelling plaats over kunst uit de Russisch-orthodoxe kerk. Er zijn natuurlijk veel ikonen te zien, maar er staan ook andere kunstvoorwerpen.

Voor een uitleg verwijs ik naar de uitstekende website van de "Hermitage", waar veel informatie over de tentoonstelling is te vinden:

"Glans en glorie biedt van 19 maart tot en met 16 september 2011 met ruim 300 religieuze kunstobjecten voor het eerst een overzicht van de eeuwenoude mystieke en artistieke tradities van de Russisch-orthodoxe Kerk. Iconen, frescofragmenten, kostuums, schilderijen, historische boeken en gouden en zilveren attributen uit de christelijke eredienst zijn de tastbare bewijzen van deze lange en rijke religieuze traditie. De Byzantijnse oorsprong en traditie, de kerkelijke feestdagen, met het paasfeest als hoogtepunt, en de tsaren en hun kerk 'aan huis' zijn thema's in de tentoonstelling. Een indrukwekkende iconostase, bijzondere veertiende-eeuwse fresco's uit Pskov en heel veel prachtige iconen uit de Hermitage St.- Petersburg en andere beroemde Russische collecties zijn voor het eerst te zien."

Overigens stond er in Trouw van 18 maart j.l. ook een uitstekend artikel over deze tentoonstelling. Ik weet niet of het werkt voor niet-abonnees, maar "hier" is de link.