Ginkgo Biloba

Als je in Weimar rondloopt dan kun je niet om de Ginkgo Biloba heen. Er is zelfs een Ginkgo Biloba museum.

De ginkgo is een bijzondere boom. Het is de oudste boom op aarde. Onderzoekers hebben aangetoond dat zijn oorsprong wel tot 250 miljoen jaar teruggaat. Boeddhistishe monniken hebben hem 1000 jaar geleden herontdekt. De oudste boom in China is ongeveer 1250 jaar oud. In Japan staat de boom bekend als zogenaamde tempelboom, die beschermt tegen kwade geesten.

Het bijzondere van de boom is dat hij zogenaamd tweehuizig is, dat wil zeggen dat er een mannellijke en een vrouwelijke variant is. Ze worden dan ook vaak twee aan twee geplant.  In het oosten staat dat ook voor Yin en Yang.
De vruchten van de boom zijn eetbaar. Ze stimuleren de stofwisseling en worden geassocieerd met vitaliteit en harmonie. Uit de bladeren worden medicamenten gemaakt die o.a. de bloedsomloop stimuleren.
Het is ook een heel sterke boom. Dat moet ook wel, want anders had hij het nooit zo lang volgehouden op aarde. In Ermelo staat zelfs op een bordje bij een boom dat het een goede stadsboom is: "hij kan goed tegen rook en benzinedampen".

Kortom het is een bijzondere boom. In de 18e eeuw is hij naar Europa gekomen. Ook Duitse wetenschappers ontdekten de medicinale werking en ook Goethe, die, zoals ik op 22 juli in "Metamorfoseleer" al schreef, op zoek was naar "de oerplant" had groot respect voor de Ginkgo Biloba. Hij schreef er zelfs een gedicht over:

Gin(k)go biloba

Dieses Baums Blatt, der von Osten

Meinem Garten anvertraut,

Gibt geheimen Sinn zu kosten,

Wie's den Wissenden erbaut.

Ist es ein lebendig Wesen,

Das sich in sich selbst getrennt?

Sind es zwei, die sich erlesen,

Dasz man sie als Eines kennt?

Solche Frage zu erwidern,

Fand ich wohl den rechten Sinn;

Fühlst du nicht an meinen Liedern,

Dasz ich Eins und doppelt bin?

Johann Wolfgang von Goethe, 15 september 1815

Vertaling Matthias Rozemond:

Gin(k)go biloba

Zie dit kleinood in mijn gaarde: boomblad uit de oriënt,

siert met zijn geheime waarde, ingewijden welbekend.

Leeft het als een enkel wezen, innerlijk in twee gedeeld?

Of vormt juist het uitgelezen tweetal één herkenbaar beeld?

Langzaam rijpende ideeën werpen op die vragen licht.

Voel je niet dat ik in tweeën eenling ben in mijn gedicht?

In Weimar zijn de Ginkgo Biloba-boompjes in elke souvenirswinkel te koop en er zijn ook allerlei sieraden met Ginkgo-bladeren.
Maar ook in Nederland is de boom bekend. Het oudste exemplaar schijnt in Utrecht te staan. Linnaeus, "onze" grote plantkundige, besteedde er al in 1735, ver vóór de tijd van Goethe aandacht aan. In Harderwijk, destijds universiteitsstad, legde Linnaeus de basis voor veel van zijn wetenschappelijk werk als systematisch botanicus. Hedentendage is er nog een Hortus in Harderwijk die daaraan herinnert en midden in die Hortus staat een enorme ... Ginkgo Biloba. Zie in het midden van bijgaande foto. Links staat de zgn. Linnaeustoren.

Tot slot:

De Ginkgo Biloba staat ook bekend als een "vriendschapsboom". Daarom deze tip: Als je iemand een lange leven toe wilt wensen of een lange vriendschap wilt bekrachtigen, geef hem of haar dan een stekje van de Ginkgo Biloba. Succes verzekerd!