Desiderius Erasmus

Laat ik niet vergeten te vertellen waarom wij in Rotterdam waren: We gingen als Filosofiedispuut Putten op zoek naar de wortels van Erasmus.

Hij is geboren als zoon van een pastoor uit Gouda en diens huishoudster Margaretha. Hij was al haar tweede zoon. Waarschijnlijk om verdere praatjes te voorkomen werd Margaretha naar haar nicht in Rotterdam gestuurd om daar te bevallen. Het is niet helemaal zeker wanneer dat was. Vermoedelijk 28 oktober 1466, maar het kan ook 1467 zijn geweest of zelfs 1469. De pastoor zelf ging op bedevaart naar Rome.
Erasmus zelf heeft zijn leven lang geworsteld met het feit dat hij een bastaard was. Met een mooi woord heette dat: defectus natalis. Het verhinderde hem ook lange tijd om een officiële functie in de kerk te vervullen. Pas rond zijn vijftigste (1517) werd Erasmus dankzij pauselijke dispensatie van de ernstige maatschappelijke gevolgen van zijn onwettige geboorte verlost.

Erasmus heeft drie jaar in Rotterdam gewoond en is toen vertrokken naar Gouda. Dat neemt overigens niet weg dat de Rotterdammers trots zijn op "hun"' Erasmus. Hij was tijdens zijn leven al zo'n groot en bekend geleerde dat hij al vrij snel na zijn dood in 1536 door de Rotterdammers werd geëerd met een standbeeld. In 1549 verscheen een houten beeld, in 1557 werd dat vervangen door een stenen beeld. Het standbeeld dat nu bij de Grote of Sint-Laurenskerk staat is van brons en is gemaakt door Hendrick de Keyser die dat in 1622 liet gieten. Het is het oudste bonzen standbeeld in Nederland.
Er zijn veel verhalen over het standbeeld. Mijn Rotterdamse schoonvader van 93 wist te vertellen dat Erasmus iedere dag om precies twaalf uur een blad van zijn boek omslaat. Je moet dan goed op de klok van de Laurens blijven letten. En als je daarna dan weer naar het boek kijkt, .. is het al gebeurd.